Vooruit-gehoorzamen: hoe beïnvloedt dat jouw groene boodschap?

Herkenbaar? Ik betrap mezelf ook dat ik soms geneigd ben te denken: ‘Dit valt vast niet goed, misschien moeten we een neutraler alternatief zoeken’. Hoe vaak gehoorzamen we vast vooruit zonder te checken of het nodig is? En als we dat doen: wat verliezen we ermee?

Hoe snel vul je iets in?

Vooruit-gehoorzamen is verleidelijk. Het is tenslotte ook onze taak als communicatiemensen om ons in anderen te verplaatsen en communicatie daarop af te stemmen. Maar als we te snel aannames doen, laten we kansen liggen. Zeker als het gaat om groene thema’s. De Amerikaanse historicus Timothy Snyder waarschuwt in zijn boek On Tyranny dan ook voor dit mechanisme. Hij stelt dat mensen zich vaak instinctief aanpassen aan wat ze denken dat leiders willen. “Aanpassen is belangrijk,” zegt hij, “maar als je te snel gehoorzaamt aan wat je dénkt dat gewenst is, geef je invloed weg zonder dat iemand erom vraagt.”
Zijn advies: do not obey in advance. Gehoorzaam niet op voorhand.

Wat betekent dit voor groene communicatie?

Als groene communicatieprofessionals spelen we een sleutelrol in hoe natuur- en duurzaamheidskwesties worden besproken en begrepen. Dat betekent:

• Checken in plaats van aannemen – Klopt het echt dat bepaalde termen niet mogen of ‘kunnen’, of vullen we dat zelf al in?
• Duidelijk zijn over waarden – Als biodiversiteit, circulaire economie, of natuurherstel essentieel zijn, moeten we die termen niet verdoezelen, maar goed uitleggen.
• De kracht van framing benutten – Niet weglaten, maar herformuleren. In plaats van ‘invoeren ecologisch bermbeheer’: ‘werken aan vlindervriendelijke bermen’.

Communicatie gaat over verbinden, maar ook over richting geven. Vraag jezelf dus regelmatig af: ben ik aan het vooruit-gehoorzamen? En zo ja, wat zou er gebeuren als ik dat niet deed?